Aller au contenu

Jommeke (binde d' imådjes)

Èn årtike di Wikipedia.

De belevenissen van Jommeke

Cwate eplaidaedjes diferins d' ene istwere di Jommeke, e neyerlandès.

De belevenissen van Jommeke, å pus sovint racourti e « Jommeke », c' est l' no d' ene rilêye di binde d' imådjes. Ça a stî askepyî pa Jef Nys eyet c' est eplaidî dispu 1955.[1]

Istwere[candjî | candjî l’ côde wiki]

Cominçmint[candjî | candjî l’ côde wiki]

A l' atake, Jef Nys dessinéve po ene gazete catolike, k' les limeros rexhént on côp samwinne : Kerkelijk leven. Mins nerén, pus l' tins passe, pus l' oteur s' margaye avou l' manaedjaedje del gazete.

Çoula fwait ki troes ans après awè comincî a dessiné les Jommeke, Jef Nys prind ses afwaires eyet bague amon èn ôte eplaideu : Het Volk. El piceure di ci-ci, c' est k' c' est ene soce raloyeye å sindicat crustin flamind.[2] Dins les prumirès varyistés des alboms, ça arive, afeye, di vey ene sôre di riclame po des institucions crustinnes flamindes.[3]

Shuvance[candjî | candjî l’ côde wiki]

Ene miete divant les vint ans del binde, e 1972, des spiroutîs ont vnou aspaler l' pere da Jommeke. Ces djins la sont ubén des dessineus, ubén des sinnarisses.[2] Jef Nys a priyî les cis ki boutént avou lu eyet les cis ki l' ont shuvou d' escrire des istweres sins mwints elemints : pont d' alcol, pont d' åre, pont d' boureataedje, pont di drouke, pont di seke, pont d' loyén avou on pårti politike et tchik et tchak.[4] Dispu l' moirt di l' askepieu, c' est foiravant Philippe Delzenne eyet Gerd Van Loock ki s' end ocupnut.[5]

Linwistike[candjî | candjî l’ côde wiki]

Etercåzaedje[candjî | candjî l’ côde wiki]

Disk' e 1990, li neyerlandès uzé pa Jef Nys n' esteut nén di l' abéyene ([NL] Algemeen Belgisch Nederlands). Come di djusse, l' oteur uzéve voltî des elemints do diyaleke anverswès, k' c' est on diyaleke do braibançon.[3] Ces piceures la ont stî abandné dins l' adierça d' ataker l' martchî des bindes d' imådjes del Neyerlande.[6] C' est djustumint li fwait k' Jommeke sreut trop flamind k' i fwait ki l' ovraedje n' a nén mårtchî el Neyerlande.[7]

Dins les alboms e noer eyet blanc, Filiberke n' saveut nén rôler ses « R ». Çou ki fwait ki, a tchaeke côp, i prononce on « L » al plaece d' èç lete la. Ci problinme di lingaedje a stî rsaetchî dins les varyistés avou les coleurs.[3] Cwek' ça, dins l' setinme paskêye, Gobelijn, on sincieus ey on soçon des deus gaméns, a trové ene divudindje a cisse rujhe la. Adon-après, todi dins les viyès varyistés, Filiberke prononce, nouv côp so dijh, ses « R » comifåt.[8]

Etimolodjeye[candjî | candjî l’ côde wiki]

Li ptit no « Jommeke », c' est l' raptitixhant do ptit no « Jomme » ki vént del minme etimon k' Wiyåme. C' est a cåze di ça k' Jommeke a plou må d' si lomer « Willempie » el Neyerlande.[9] E-n inglès, on-z a inmé ostant on ptit no ki vént d' l' ebreu : Jeremy.[10] Mins nerén, dins les traduxhaedjes tîxhons eyet suwedwès, ci ptit no la a stî rcandjî pa « Peter », ki vout dire « Pire ».[2][11] Ci-ci, c' est ossu on ptit no ki vént d' l' ebreu.

Les ptits nos des deus båsheles, ki sont deus soçones da Jommeke, Annemieke eyet Rozemieke, sont eto des raptitixhants. El cawete « Mieke », c' est l' raptitixhant neyerlandès po « Mareye ».[12] E francès, on-z a prindou des cåzu-pareys, åré k' les cawetes ni sont nén des raptitixhants : Anne-Marie eyet Rose-Marie.[3]

Persounaedjes[candjî | candjî l’ côde wiki]

Jommeke[candjî | candjî l’ côde wiki]

Li portagonisse, Jommeke, c' est on gamén k' est dijh ans yet cwate moes vî.[13] Il vike dé ses parints : Marie, si mame, eyet Teofiel, si pa.

Flip[candjî | candjî l’ côde wiki]

Li portagonisse a on papigåy ki s' lome Flip. Dins les prumirès varyistés des Jommeke, k' estént e noer et blanc ey avou des elemints do patwès d' Anverse, Flip esteut ene bistoke do mononke da Jommeke. Cist ome la, boutéve, a l' oridjene, å Congo bedje. Dins les pus novelès varyistés, Flip, c' est l' papigåy del contesse Groenvijver k' est dné å portagonisse. Bén ki Flip est ene biesse, i cåze yet s' codût come ene djin.[14] D' ayeur, bén ki ça n' soeye nén si persounaedje preferé, Jef Nys s erconoxhe tolminme mia e Flip.[9]

Filiberke[candjî | candjî l’ côde wiki]

La k' ès grand soçon, c' est Filiberke. Ces deus gaméns la ont l' minme ådje. Fizicmint, i rshonne foirt a Jommeke, åré k' il a des noers tchiveas eyet des noers iys. I poite tofer ene noere marone avou ene rodje tchimijhe.

Tot come Jommeke, Filiberke a ene biesse di måjhone, Pekkie, k' est on tchén. Avou ça k' il a yeu on pexhon lomé Pistache. Après, ci djonne ci l' a dné a Jan Haring, come bistoke, divins De goudvis van Filiberke.

Annemieke eyet Rozemieke[candjî | candjî l’ côde wiki]

Jommeke a ossu deus amisses, Annemieke yet Rozemieke, ki c' est des djermalêyes. Ces deus comeres la ont dvou ratinde l' anêye 2017 po-z awè ene rilêye a leu no : De Miekes.[15]

Anatool[candjî | candjî l’ côde wiki]

L' antagonisse li pus impôrtant dins ces bindes d' imådjes la, c' est Anatool.[16] Cist ome la boute sovint come vårlet d' måjhone dé des ritchès sakîs. Ådzeu d' ça, c' est l' persounaedje ki Jef Nys inmeut mî.[9]

Cåde[candjî | candjî l’ côde wiki]

Jommeke vike dins on viyaedje lomé : « Zonnedorp ». Ès måjhone si trouve sol Rowe do Paradis ([NL] Hemelstraat), å limero 12.[17] Ci no ci sreut ratourné e « Viyaedje do Solea », e walon. Cisse comene la si trouvreut nén lon d' Anverse.[18] Tot rwaitant l' tins, l' univiers da Jommeke sreut puvite intimporel. Bén k' les avinteures si pasnut principålmint e l' Flande, i gn a des peskêyes ki s' pasnut ene miete pattavå sol Daegne.[5]

Djans, les persounaedjes ni vicnut nén dins ene epoke bén defineye.[2] Djenerålmint, les avinteures prindnut plaece å prezint di l' eplaidaedje. D' ayeur, il arive, télcôp, ki sacwantès tchôzes candjnut. Dins li prumî rexhaedje del paskêye « De muzikale Bella », on voet k' les parints da Jommeke, Teofiel eyet Marie, al pådje 10, schoûter on fouyton al radio. Dins les novelès varyistés, el radio a stî rcandjeye pa ene tévé. Totfeye, li monde da Jommeke riprezintreut li société tipike del Flande crustinne des dijhnêyes 1950 eyet 1960.[17]

Rilêyes[candjî | candjî l’ côde wiki]

Sayes[candjî | candjî l’ côde wiki]

Etur 1957 yet 1958, Jef Nys a-st eplaidî troes alboms avou des crakes. El diferince inte ces troes lives ci eyet li mwaisse-rilêye, c' est k' les lives padzo n' ont pont d' istwere. I gn a seulmint ene fåve po rire a tchaeke pådje.[19][20][21]

Lisse des troes alboms di saye :
1. Jommeke's album 1 2. Jommeke's album 2 3. Jommeke's album 3

Mwaisse-rilêye[candjî | candjî l’ côde wiki]

Lisse nén complete des alboms :
1. De jacht op een voetbal 65. De grasmobiel 129. De whiskymaker 193. De zilveren traan 257. Tobias Snuffel
2. De zingende aap 66. De vrolijke bende 130. Het geheim van Ambiorix 194. Dinopolis 258. De kwakzalver
3. De koningin van Onderland 67. De slaapkop 131. De kippen van Gobelijn 195. Gerommel in de Far West 259. Storm aan zee
4. Purperen pillen 68. De gele spin 132. De spookkrater 196. De Elfenbron 260. Oost west, thuis best
5. De muzikale Bella 69. Straffa Toebaka 133. Het gekkengas 197. Het schuimspook 261. De recordjagers
6. Het hemelhuis 70. De verborgen tempel 134. De prinsen van Snoby 198. De Kraaienburcht 262. De brulharp
7. De zwarte Bomma 71. De sprekende ezel 135. De kruik van Aztrakan 199. De vergeten mijn 263. De Keizer van Tuktut
8. De ooievaar van Begonia 72. Choco ontvoerd 136. Het monster uit de diepte 200. Stefanie Stekkebeen 264. De wens van Amma-Moai
9. De schildpaddenschat 73. De gekke wekker 137. Apen te koop 201. De Kovonita's 265. Papegaaienbruiloft
10. De straalvogel 74. De Kikiwikies 138. De rib van Kalafar 202. De panda van Wanda 266. Pannekoeken van Pierehaar
11. De zonnemummie 75. Prinses Pott 139. De blauwe grot 203. De lachende mango's 267. Olmek en Toltek
12. Paradijseiland 76. Het rode oog 140. De Chinese kast 204. De verdwenen tuinkabouter 268. Prins Carnaval
13. Het Jampuddingspook 77. Peuterweelde 141. De bruid van El Toro 205. De kopermicroben 269. De lawaai-eter
14. Op heksenjacht 78. Juffrouw Perlefinneke 142. De documenten van Langneus 206. De ring van Mac Rum 270. De gestrande pennenzak
15. Het staartendorp 79. Het plezante klieske 143. Va Kwak en moe Boemel 207. De geniale malloten 271. De koning van Bananopia
16. De gouden jaguar 80. De njam-njambloem 144. De pijp van Geurig Gras 208. Het raadsel van Kiekebilleke 272. De boemerang van Kirimbir
17. Diep in de put 81. De luchtzwemmers 145. Het levenselixir 209. Blinkende knopen 273. Odilon vermist
18. Met Fifi op reis 82. Opstand in Kokowoko 146. Komkommer in 't zuur 210. Het pompoenenkasteel 274. Baron Anatolsky
19. Wie zoekt die vindt 83. De stenen aapjes 147. Het Yacochacabeeldje 211. De geest van Anakwaboe 275. Chaos in Pimpeltjesland
20. Apen in huis 84. De plank van Jan Haring 148. De vliegende brigade 212. De limonadelelies 276. De onderwatertoerist
21. Het verkeerde land 85. De granda papiljan 149. De grote puzzel 213. Zeven sterren 277. De babbelpil
22. Het wonderdrankje 86. De lustige slurvers 150. De gestoorde zeereis 214. Holeman 278. Het Nianmonster
23. Dolle fratsen 87. De stad in de vulkaan 151. Het meermonster 215. De kimono van Yamamatsu 279. Fifi de speurneus
24. De verloren zoon 88. Jommeke in Bobbejaanland 152. S.O.S. Benistal 216. De laatste viking 280. De Vogelvriend
25. De zeven snuifdozen 89. Het piepend bed 153. Het hoofd van Samos 217. Zoektocht naar Sorab 281. Bollywood in Bellewaerde
26. Kinderen baas 90. De kleine professor 154. De hellestokers 218. het blauwe prieeltje 282. School op stelten
27. Geheime opdracht 91. Prins Filiberke 155. De kleine vandaal 219. Operatie Bonsaï 283. De notenkraker
28. De Samsons 92. Het aards paradijs 156. De superster 220. De frietbaron 284. De redding van Doris Dada
29. De vliegende ton 93. De haaienrots 157. De koningin van Kachar El Nachar 221. Wowofski 285. In de klauwen van Prutelia
30. Jommeke in de Far West 94. De supervrouw 158. Het probleem van Jeff Klaxon 222. Strijd om de bizon 286. Missie Middelkerke
31. Knappe Mataboe 95. Melanie 159. De kokoskoe 223. De komkommerprinses 287. Het kistje van Sir Pimpeldon
32. In Pimpeltjesland 96. Paniek rond Odilon 160. De verdroogde bron 224. De rare kwibussen 288. De zwarte diamant
33. Jacht op Gobelijn 97. De valse kameel 161. Drie toverstokjes 225. De erfenis van Sorgeloos 289. De rondekoning
34. Jommeke in de knel 98. De kaart van Wawa Wang 162. De zwarte parel 226. Het luchtkasteel 290. De ideeëndief
35. Gekke grappen 99. De grote knoeiboel 163. Het Midasmysterie 227. Het brein van Gobelijn 291. Pampa en de blauwe duif
36. Neuzen bij de vleet 100. Het jubilee 164. Het verdwenen kasteel 228. De goudkoorts van Anatool 292. De roodstaartpapegaai
37. De schat van de zeerover 101. Het monster in de ruïne 165. Spaghetti met kaas 229. Het slimme varken 293. Balletkoorts
38. Kaas met gaatjes 102. De vampier van Drakenburg 166. De mandoline van Caroline 230. Pekkie in Hollywood 294. De wraak van de mummies
39. Lieve Choco 103. De bron van El Razar 167. De appelvreters 231. Het Zeemeerdinges 295. De Jungfrau smelt!
40. Anakwaboe 104. De vlucht van Bella 168. Het heksenbal 232. Duel in Venetië 296. De vuurdraak
41. Twee halve lappen 105. De knook van Azmor 169. De slangengodin 233. Paljaskof 297. Speelgoed overboord
42. De witte bolhoed 106. Zoete mosterd 170. het Choco-complot 234. De pechvogel 298. De schrik van Onderland
43. Filiberke gaat trouwen 107. De pestkopjes 171. De goudvis van Filiberke 235. Mama Mataboe 299. De Flipposaurus
44. De Jommekesclub 108. De sidderplanten 172. Fifi in de knoei 236. De dobbelmannetjes 300. De plasticjagers
45. De zeepkoning 109. Guitenstreken 173. Het geheim van de hoefslag 237. Het roze olifantje 301. Feest in Zonnedorp
46. De tocht naar Asnapije 110. De viool van Varazdina 174. Het zevende zwaard 238. Kamperen is plezant 302. De sneeuwmaker
47. Diamanten in de zoo 111. De olijke oliemannen 175. De verdwaalde vuurtoren 239. Graaf Dondersteen 303. De atchoembloem
48. De zilveren giraf 112. Het ei van de smartlapvogel 176. De snoezige dino's 240. De beer op sokken 304. Het probleem Gobelijn
49. De groene maskers 113. In de greep van Mac Rum 177. Kwistig kwissen 241. Nobelprijs voor Gobelijn 305. Het verdwenen hoefijzer
50. De plastieken walvis 114. Het kriebelkruid 178. Het bedreigde paradijs 242. De puddingkoningin 306. Rubberman
51. De fwietmachine 115. De lappenpop van Anatool 179. Paniek op de Akropolis 243. Het zwarte prikgevaar 307. De valse kerstman
52. De zingende oorbellen 116. De gelukzoekers 180. Filicasso 244. Groene Haring 308. Het verpeste kamp
53. Het kristallen eendje 117. De stenen handdruk 181. De valse papegaai 245. Het vreemde avontuur 309. De schat van niemand
54. Broeder Anatolius 118. De bedrogen miljonair 182. Het zingende moeras 246. Filiberke en Biliferke 310. Project Pegasus
55. Tita Telajora 119. Het apencircus 183. Berta Gobelijn 247. Krokodillentranen 311. De jampuddingcup
56. De vruchtenmakers 120. De vlag van Lord Chester 184. De kroon van Kazimir 248. Fifi kampioen 312. Zonnedorp kampioen!
57. Het geheim van Macu Ancapa 121. De rare doedelzak 185. De modekonigin 249. Het oké-parfum 313. Monster in Zonnedorp
58. De strijd om de Incaschat 122. Het Boheems schommelpaard 186. De pruik van Anatool 250. Savooien op de Galapagos 314. Griezels in het woud
59. De Kuko-eieren 123. De schat van Angkor 187. De zwarte cactus 251. Schattenjagers in Bokrijk 315. Rare vogels
60. Alarm in de rode baai 124. Het geheimzinnige eiland 188. De vurige inktvis 252. Het spookdorp 316. Op stap met Generaal Vlamkruit
61. De hoed van Napoleon 125. Drie in een slag 189. De koppige cobra 253. Choco verliefd 317. De ruimtereis van Piki
62. Luilekkerland 126. Het bal van Mathilde 190. Alarm in het begijnhof 254. Paradijseiland in gevaar 318. De drie geesten van Kerst
63. Madam Pepermunt 127. De watervallen van Svanjabak 191. De magische spiegel 255. De clanstrijd 319. Bie en de superbijen
64. De kristallen grot 128. De grote zeilrace 192. De drietand van Neptunus 256. De blauwe wenssteen 320. Het ongeluksbeeldje

Ratournaedjes[candjî | candjî l’ côde wiki]

Almand[candjî | candjî l’ côde wiki]

Het Volk a sayî, pindant l' dijhnêye 1970, di s' fé ene plaece so l' mårtchî des bindes d' imådjes almand-cåzant. El tite, c' ît « Peter + Alexander ».[2] Dispu 2011, èn eplaideu almand-cåzant overe åzès ratournaedjes. Å moes di djun 2024, 30 lives ont ddja rexhou :[22]

Ôre oridjinå Tite oridjinå Tite do ratournaedje Ôre do ratournaedje
9. De schildpaddenschat Der Schildkrötenschatz 1.
13. Het Jampuddingspook Das Jampuddinggespenst 2.
26. Kinderen baas Kinderherrschaft 3.
84. De plank van Jan Haring Die Planke von Jan Haring 4.
17. Diep in de put Der tiefe Brunnen 5.
223. De komkommerprinses Die Gurkenprinzessin 6.
219. Operatie Bonsaï Operation Bonsai 7.
12. Paradijseiland Die Paradiesinsel 8.
256. De blauwe wenssteen Der blaue Wunschstein 9.
74. De Kikiwikies Die Kikiwikis 10.
214. Holeman Holeman 11.
38. Kaas met gaatjes Käse mit Löchern 12.
42. De witte bolhoed Die weiße Melone 13.
3. De koningin van Onderland Die Königin von Unterland 14.
135. De kruik van Aztrakan Der Krug von Aztrakan 15.
287. Het kistje van Sir Pimpeldon Das Kästchen von Sir Pimpeldon 16.
201. De Kovonita's Die Kovonitas 17.
271. De koning van Bananopia Der König von Bananopia 18.
48. De zilveren giraf Die silberne Giraffe 19.
295. De Jungfrau smelt! Jungfraujoch in Gefahr 20.
50. De plastieken walvis Der U-Boot-Wal 21.
90. De kleine professor Der kleine Professor 22.
242. De puddingkoningin Die Puddingkönigin 23.
52. Het zingende moeras Das singende Moor 24.
183. Berta Gobelijn Berta Gobelijn 25.
300. De plasticjagers Die Plastikjäger 26.
32. In Pimpeltjesland Im Land der Pimpelchen 27.
274. Baron Anatolsky Baron Anatolsky 28.
292. De roodstaartpapegaai Der Graupapagei 29.
11. De zonnemummie Die Sonnenmumie 30.

Chinwès[candjî | candjî l’ côde wiki]

On-z a-st ataké les ratournaedjes des Jommeke e chinwès, e 2018.[23] La k' c' est l' societé Bright Media k' a rçuvou les droets po on prumî eplaidaedje di 25 bindes d' imådjes.[24]

Francès[candjî | candjî l’ côde wiki]

Les Jommeke ont cnoxhou troes termenes di ratournaedjes. Li prumire, c' est avou les Éditions du Samedi, k' eplaidént sacwantès bindes d' imådjes dins li rvuwe po djonnes ki vudive tos les moes, tins del dijhnêye 1960 : Samedi Jeunesse. Li deujhinme termene, c' est cwand les Éditions du Samedi ont stî acatés på Éditions Rossel, e 1973. Li dierinne termene, c' est avou Glénat k' a rexhou sacwants limeros, 27, a l' atake ey al mitan des anêyes 1980.[3]

Les tites ont candjî. Aprume, ça aveut stî « Les Aventures de Jojo ». Pus pindant ey après l' deujhinme termene, el tite a divnou : « Les Aventures de Gil et Jo ». Come di djusse, el portagonisse a candjî d' no. A l' atake, i s' loméve « Jojo » po divni « Gil ». El no « Jo », c' est l' ci d' ès-n' amisse, ki s' lome Filiberke, e neyerlandès.[3]

Ôre oridjinå Tite oridjinå Tite do ratournaedje Moes ey anêye d' eplaidaedje Termene
2. De zingende aap Le singe chantant setimbe 1961 1[25]
5. De muzikale Bella La Bella Mélomane djanvî 1963
6. Het hemelhuis La maison du ciel setimbe 1963
4. De purpere pillen Les Pilules Pourpres djanvî 1964
16. De gouden jaguar Le jaguar d'or decimbe 1964
11. De zonnemummie La momie du soleil avrî 1965
19. Wie zoekt die vindt Qui cherche trouve djulete 1965
22. Het wonderdrankje La boisson miracle decimbe 1965
24. De verloren zoon Le fils perdu fevrî 1967
17. Diep in de put Au fond du puits djun 1967
18. Met Fifi op reis En voyage avec Fifi setimbe 1967
28. De Samsons Les samsons djanvî 1968
25. De zeven snuifdozen Les 7 tabatières awousse 1968
Ôre oridjinå Tite oridjinå Tite do ratournaedje Ôre do ratournaedje Termene
33. Jacht op Gobelijn La chasse au professeur Gobelin 1. 2.[26][27][28]
42. De witte bolhoed Le melon blanc 2.
43. Filiberke gaat trouwen Mystère aux Indes 3.
48. De zilveren giraf La Girafe d'argent 4.
50. De plastieken waalvis La baleine de plastique 5.
52. De zingende oorbellen Les boucles d'Oreilles chantantes 6.
17. Diep in de put Le Secret de la Source profonde 7.
18. Met Fifi op reis Bijou voyage 8.
38. Kaas met gaatjes Le fromage à trous 9.
41. Twee halve lappen Le mystérieux parchemin 10.
45. De zeepkoning Le roi du savon 11.
64. De kristallen grot Le caneton de cristal 12.
46. De tocht naar Asnapije Mission en Asnapie 13.
27. Geheime opdracht Agents Secrets 14.
28. De Samsons Les Samsons 15.
16. De gouden jaguar Le jaguar d'or 16.
26. Kinderen baas Le monde à l'envers 17.
57. Het geheim van Macu Ancapa Macu Ancapa 18.
58. De strijd om de Incaschat Le trésor des Incas 19.
29. De vliegende ton Le Tonneau volant 20.
34. Jommeke in de knel Gil prisonnier 21.
************* ******************************** ************************************ 22.
65. De grasmobiel L'herbomobile 23.
30. Jommeke in de Far West Gil au Far West 24.
61. De hoed van Napoleon Le chapeau de Napoléon 25.
12. Paradijseiland L'Île de Paradis 26.
63. Madam Pepermunt Madame Pastimenthe 27.

Inglès[candjî | candjî l’ côde wiki]

C' est Europress ki s' a ocupé des ratournaedjes d' ces bindes d' imådjes la e-n inglès. El tite a l' minme tcherpinte k' el deujhinme e francès : « The Adventures of Jeremy and Frankie ».[10]

Lanawaire, shijh tradujhaedjes ont rexhou etur 2015 eyet 2020. El tite a stî racourti e « Jeremy ». Les deus tîces ont stî ebanés inte 2015 eyet 2016 : [29]

  • Paradise Island ([NL] Paradijseiland)
  • Children in Charge ([NL] Kinderen baas)
  • Frankie's Bride to Be ([NL] Filiberke gaat trouwen)
  • The Soap King ([NL] De zeepkoning)
  • The Plastic Hunters ([NL] De plasticjagers)
  • The Hunt for the Soccer Ball ([NL] De jacht op een voetbal)

Ôtes lingaedjes[candjî | candjî l’ côde wiki]

Suwedwès[candjî | candjî l’ côde wiki]

Come el pupårt des tites des ratournaedjes d' èç binde d' imådjes ci, li tite e suwedwès rprind l' no do portagonisse eyet l' ci d' ès soçon : Peter och Alexander.[11] La k' c' est les minmes pitits nos k' e-n almand. I gn a yeu seulmint deus alboms k' ont stî tradûts. Les deus ont stî ebanés e 1973.[30]

  • Jakten på professor Grubbel ([NL] Jacht op Gobelijn)
  • Den flygande tunna ([NL] De vliegende ton)

Suwomi[candjî | candjî l’ côde wiki]

L' istwere des ratournaedjes des Jommeke e finwès est l' minme ki les cis e suwedwès. L' an d' eplaidaedje est ossu l' minme. Seulmint, Jommeke dvént Esa, pindant k' Filiberke dvént Vesa.[31]

  • Lentävä tynnyri ([NL] Jacht op Gobelijn)
  • Aavikon arvoitus ([NL] De vliegende ton)

Walon[candjî | candjî l’ côde wiki]

Les Jommeke n' ont, disk' asteure, nén co stî ratournés e walon.

Tuzance peuprece[candjî | candjî l’ côde wiki]

Bon dvwer[candjî | candjî l’ côde wiki]

Gn aveut on manedje dins Bobbejaanland ki lu rind bon dvwer : Jommekesland ([WA] Payis d' Jommeke). Il a roté inte 1978 eyet 1982.[32]

Dins les årts di voyes, i gn a sacwantès dvanteures ewou çk' on-z a pondou des desséns avou Jommeke. Il egzistêye deus statuwes k' erprezintnut li portagonisse.

Fime[candjî | candjî l’ côde wiki]

Jommeke, c' est eto ene deujhinne di fime, ki n' si shuvnut nén. Li prumî a stî atåvlé på askepieu, Jef Nys. Il a vudî e 1968 ey i s' lome « De Schat van de Zeerover ».[33] E 2008, al fén do moes d' nôvimbe, c' est l' rexhaedje do deujhinme : Schatten uit de diepte.[34]

Herleme[candjî | candjî l’ côde wiki]

On-z a ametou Jommeke, aprume avou l' albom « De njam-njambloem », di sey raecisse. Ene sacwè, påregzimpe, avou l' ci k' on-z el a ametou, c' est d' aveur dessiner des grossès lepes ås Afrikins di cist albom la.[35] Poirtant, Jef Nys a bén scrît dins s' testamint k' i n' doet nén awè do raecisse dins ses ouves, come i nd doè nén awè do drouke, do seke, et vos nd åroz.[36] C' est l' veur ki dins les ancyinnès varyistés, les cis e noer eyet blanc, i gn aveut des mots rwaitîs tot-z estant måhonteus eviè les Noers : « neger » ubén « nikker », metans.[37]

Ådzeu d' ça, Bruno De Lille, ancyin sicretaire d' Estat, a clatchî k' Jommeke, c' est ene bindes d' imådje nén amiståve eneviè les comeres. Sapinse a lu, li rôle des femes didins, c' est seulmint d' bouter dins leu coujhene.[38] Èn egzimpe, c' est cwand Jommeke dit, tot djåzant a Annemieke eyet Rozemieke, ki fé a mangnî, c' est èn ovraedje po les comeres.[37]

Referinces eyet sourdants[candjî | candjî l’ côde wiki]

  1. https://www.dutchmultimedia.nl/top-10-populairste-belgische-stripfiguren-aller-tijden/
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 et 2,4 https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2020/01/17/jommeke-is-65-jaar-jong/
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 et 3,5 Dumont, S. (2023). Traduction des pronoms d’adresse de huit bandes dessinées belges, quatre bandes dessinées de deux séries ainsi que leurs premières traductions : Tintin et Jommeke. [Memwere di master] UMons.
  4. https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2023/05/30/jommeke/
  5. 5,0 et 5,1 https://www.bedetheque.com/serie-23103-BD-Jommeke.html
  6. https://stripjournaal.com/2015/10/30/jommeke-viert-feest-maar-niet-in-nederland/
  7. De Dobbeleer, M. (2023). Reading girl-and womanhood in the classic Flemish family comics series Jommeke: a conversation with Katrien De Graeve and Sara De Vuyst. In Sugar, spice, and the not so nice: comics picturing girlhood (Vol. 11, pp. 167-189). Leuven University Press.
  8. https://stripheld.hoembeka.be/jommeke/weetjes/wistje.htm
  9. 9,0 9,1 et 9,2 https://www.nieuwsblad.be/cnt/geg2gtr7q
  10. 10,0 et 10,1 https://depoort.com/nl/45936-deep-in-the-well.html
  11. 11,0 et 11,1 https://stripheld.hoembeka.be/jommeke/jsite3/weetjes/zweeds.htm
  12. https://www.signification-noms-prenoms.com/signification-du-prenom/annemieke/
  13. https://www.demorgen.be/nieuws/hiep-hiep-hoera-jommeke-wordt-60~b04be5df/
  14. https://web.archive.org/web/20231111151203/https://d1wqtxts1xzle7.cloudfront.net/65494957/ACME_6_Maaheen-libre.pdf?1611429083=&response-content-disposition=inline%3B+filename%3DThe_Maternal_Arf_Raising_Canines_in_the.pdf&Expires=1699718988&Signature=hKy5nM0wiK0g-IsN7kcHK1KN7WqOG~5SdEV-UH2Gf8LTZGZJtChkqiXTnNKXXQUgvd-YAlXXCkX-lR8dFcF9NlqFyYNPb6-BifhfU6cPeDUGF7nKGzrc1LCu8CCiRoXPPO-ZhEvCzaSKydUF4IxiBBUt8qm5FmlhtuXuPw-iLdJSNtRxTxkTToOPFK-1-UkPMY-ztijd5OlIZspgqfaGEX0Z7z9MGqo~X0~Bs6BaoxSmMpc2Q7ZiENqBxzBbJ10zC~okQ7FMJL5uSgRod9DDrO1ePx5bvDm78LQPf9vJhH92NB4m-rLFdNaIG-wC1qtm-n7UISJ48~CS~s9rBNWa8w__&Key-Pair-Id=APKAJLOHF5GGSLRBV4ZA#page=51
  15. https://www.hbvl.be/cnt/dmf20170808_03008307
  16. https://www.standaard.be/cnt/dmf20130207_00462076
  17. 17,0 et 17,1 http://vrijmetselarijvoordummies.blogspot.com/2009/10/jef-nys-1927-2009.html
  18. https://stripheld.hoembeka.be/jommeke/reizen/buurt.htm
  19. https://www.lastdodo.nl/nl/items/3934631-jommeke-s-album-1
  20. https://www.lastdodo.nl/nl/items/23953-jommeke-s-album-2
  21. https://www.lastdodo.nl/nl/items/23955-jommeke-s-album-3
  22. https://jommeke.de/
  23. https://www.demorgen.be/nieuws/jommeke-trekt-naar-china-met-vlaamse-creativiteit-veroveren-we-de-wereld~bb73d7ca/
  24. https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2018/06/06/jommeke-beleeft-zijn-avonturen-voortaan-ook-in-het-chinees/
  25. http://www.jchr.be/langage/samedi-jeunesse.htm#n90
  26. https://www.bedetheque.com/serie-2155-BD-Gil-et-Jo-Les-aventures-de.html
  27. https://www.bedetheque.com/serie-2155-BD-Gil-et-Jo-Les-aventures-de__1.html
  28. https://www.bedetheque.com/serie-2155-BD-Gil-et-Jo-Les-aventures-de__2.html
  29. https://stripheld.hoembeka.be/jommeke/weetjes/jeremy.htm
  30. https://www.seriesam.com/cgi-bin/guide?s=Fenomenala+%E4ventyr+med+Peter+och+Alexander+(1973)
  31. https://stripheld.hoembeka.be/jommeke/weetjes/fins.htm
  32. https://www.hln.be/scherpenheuvel-zichem/vader-kapoen-stopt-na-vijftig-jaar~ab5bad78/
  33. https://www.moviemeter.nl/film/14276
  34. https://www.imdb.com/title/tt1330140/
  35. https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2017/06/27/racisme-in-strips-jommeke/
  36. https://www.demorgen.be/nieuws/striptekenaar-jef-nys-jommeke-blijft-braaf~bb6fe71a/?referrer=https://www.google.com/
  37. 37,0 et 37,1 https://pro.katholiekonderwijs.vlaanderen/controversi%C3%ABle-strips
  38. https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2020/10/27/in-jommeke-lijken-vrouwen-in-de-keuken-te-wonen/